سيزدهم مرداد 1366 عراق اعلام كرد كه با تغيير در سيستم موشك‌هاي اسكاد بي شوروي، برد آن‌را از 300 كيلومتر به 650 كيلومتر رسانده است. اعلام اين خبر با تبليغات بسيار گسترده و قطع برنامه‌هاي عادي راديو صورت گرفت. افزايش برد موشك هاي اسكاد، عراق را قادر ساخت كه شهرهاي تهران و اصفهان را هدف اين موشك‌ها قرار دهد.(1)  دولت بعثي عراق در عمل به جاي استفاده از اين موشكها در هدف قراردادن اهداف نظامي،  از اين موشكها براي هدف قراردادن مناطق شهري و مسكوني ايران و ايجاد جنگ رواني و رعب و وحشت عمومي در ايران استفاده نمود و موجب كشته شدن تعداد كثيري از هموطنان غيرنظامي و بي گناه شد.

 

توانايي عراق در دستكاري سيستم موشكهاي اسكاد، انعكاس گسترده اي در رسانه هاي غربي داشت و اين رسانه ها اذعان داشتند كه اين موفقيت عراق با كمك فرانسه و كشورهاي غربي صورت گرفته است و بعدها نيز مشخص گرديد كامپيوترهاي پيشرفته اي كه شركتهاي آمريكايي در اختيار عراق قرار دادند، نقش بسزايي در موفقيت عراق داشته است.

 

 

راديو بي.بي.سي. با اعلام موفقيت عراق در افزايش برد موشكهاي روسي در اختيار، افزود: «در آخرين دور از جنگ شهرها در ماه‌هاي ژانويه و فوريه امسال (1987) (بهمن و اسفند 1365)، بغداد بيش از 10 بار هدف موشك‌هاي اسكاد بي ساخت شوروي قرار گرفت كه تصور مي‌شود ايران آن را از ليبي وارد كرده است. حال به نظر مي‌رسد كه عراق با توجه به ساخت و دست‌يابي به موشك جديدي كه 650 كيلومتر برد دارد، توانايي آن‌‌را پيدا كرده كه بدون به خطر انداختن هواپيماهايش، حملات ايران را پاسخ دهد. عراق به دليل برتري عظيم نيروي هوايي‌اش در جنگ شهرها به نسبت ايران از امتياز قابل توجهي برخوردار است و اگر موشك‌هاي جديد از همان كيفيتي برخوردار باشد كه ادعا شده، در آن صورت برتري عراق در اين زمينه بيش از پيش چشم‌گير خواهد بود.»(2)

 

خبرگزاري آلمان نيز از بغداد گزارش‌ داد: «عراق امروز اعلام كرد كه توليد موشك‌هاي زمين به زمين با برد 650 كيلومتر كه قسمت اعظم خاك ايران و تمام اسرائيل را در بر مي‌گيرد، به اتمام رسانيده است. عكس‌العمل فوري يك منبع نظامي غرب اين بود كه عراق بدون كمك خارجي نمي‌تواند چنين موشك‌هايي توليد كند. اما اين منبع كه خواستار عدم افشاي هويت خود شد، از اظهار نظر درباره اين كه اين شريك كدام كشور مي‌تواند باشد، خودداري كرد.»(3)

 

 

راديو اسرائيل با اعلام اين خبر، در مورد اين كه عراق به كمك كدام كشور به اين تكنولوژي دست يافته و اين امر چه تأثيري بر جنگ خواهد گذاشت، گفت: «به نظر آگاهان نظامي، موشك جديد با استفاده از تجربيات و قطعات ساخته شده در فرانسه و همچنين بهره‌گيري از تجربيات فني اتحاد شوروي ساخته شده است و ترديدي نيست كه اگر خبر آزمايش موفقيت‌آميز آن صحت داشته باشد، جنگ هفت ساله ايران و عراق وارد مرحله خطرناك‌تري خواهد شد.»(4)

 

كنت آر. تيمرمن در كتاب معروف سوداگري مرگ هم‌كاري سه جانبه فرانسه، آلمان و برزيل را در افزايش برد موشك اسكاد بي افشا كرده و در مورد نقش امريكا در تأمين قطعات اساسي موشك جديد نوشته است: «عراقي‌ها در برنامه پردامنه موشكي درگير بودند و امريكا هم قسمت اعظم تكنولوژي را در اختيارشان قرار مي‌داد. فروش‌ها كاملاً قانوني بودند و با اطلاع و موافقت كامل وزارت بازرگاني امريكا انجام مي‌شدند.»

 

در ادامه اين مطلب به نقل از تدجيكوبز كه در مجلس نمايندگان امريكا به تحقيقاتي در اين باره پرداخته، آمده است: «وقتي به فهرست اقلام فروخته‌شده مثل كامپيوترهاي پيش‌رفته و لوازم آزمايشگاهي به عراق، نگاه مي‌كنم متوجه مي‌شوم كه هيچ‌كس خود را مقيد و موظف نمي‌دانسته است، عراقي‌ها هم لزومي نديده بودند كه همه چيز را نفي كنند و با اين وصف، موافقت دولت امريكا را جلب نمايند. مشاركت شركت‌هاي امريكايي سيليكون ولي موجب شد كه چند ميليون دلار كامپيوتر به عراق بفروشند، اما آنها ابزارهايي را به عراق فروختند كه به طرح توليد موشك كمك مي‌كردند و اين ديگر مسئله مرگ و زندگي بود نه تجارت. از زاويه ديگر رويه وزارت بازرگاني امريكا در مورد عراق غير قابل توجيه مي‌نمود.»


فريدنبرگ متصدي وزارت بازرگاني امريكا در مورد فروش ميليون‌ها دلار وسايل كامپيوتري و تجهيزات پيش‌رفته آزمايشگاهي كه امريكا براي پروژه سعد ـ 16 عراق فرستاده‌ است، دستگاه اطلاعاتي را ملامت مي‌كند و مي‌گويد: عراقي‌ها كه بر بالاي مجتمع سعد ـ 16 پرچم سرخ برنيفراشته بودند، اين مجتمع هم مثل خيلي‌هاي ديگر يك مركز پژوهشي انگاشته مي‌شد .

 

امِا فريدنبرگ به خاطر دارد كه در همان هنگام كه شوروي و بلوك شرق از خريد بسياري از ابزارهاي تكنولوژي پيش‌رفته امريكا محروم بودند، قضيه در مورد عراق طور ديگري بود. شركت‌هاي امريكايي به رقابت با تعداد زيادي فروشنده رقيب پرداختند و به گفته او دليلي وجود نداشت كه امريكايي‌ها از اين بازار پرسود كامپيوتر محروم بمانند و مقررات غيرمنطقي صدور پروانه و كسب مجور، دست و پايشان را ببندد.»(5)

تهیه و تنظیم کننده : فکه ،منتخب ستارگان آسمانی